Á föstudaginn næsta, þann 15.febrúar verður Steinsteypudagurinn 2019 haldinn hátíðlegur á Grand Hótel. Þar verður veitt viðurkenning fyrir steinsteypt mannvirki ársins árið 2019, þar sem saman fer áhugaverð og vönduð notkun á steinsteypu í manngerðu umhverfi.
Í ár bárust félaginu 13 tillögur og af þeim þrettán tillögum valdi félagið fimm mannvirki til að skoða betur. Eitt af þeim mun svo hljóta Steinsteypuverðlaunin 2019.
Við valið var haft að leiðarljósi að mannvirkið:
- Sýni steinsteypu á áberandi hátt.
- Sé framúrskarandi vegna arkitektúrs, verkfræðilegra lausna, gæði steinsteypu og handverks.
- Búi yfir frumleika og endurspegli þekkingu í meðferð og notkun steinsteypu. Gæði og áferð steinsteypu vega þungt í mati.
- Auðgi umhverfið, inniberi gæði, glæsileik og nytsemi og sýni augljósan metnað í samhengi við umhverfi sitt.
- Sé byggt á síðustu fimm árum og í notkun.
Viðurkenningin verður veitt mannvirkinu og þeim aðilum sem að því standa, svo sem verkkaupa, hönnuðum og framkvæmdaaðilum.
Mannvirkin sem koma til greina til að hljóta Steinsteypuverðlaunin 2019 eru:
Við hönnun byggingarinnar var lögð áhersla á að skapa kirkju sem er látlaus, án tilgerðar, hlý og aðgengileg. Innan kirkjunnar finnur fólk til hlýju og öryggis og kirkjan er vé frá áreiti samfélagsins og þar getur fólk fundið sinn frið og innri styrk. Reiknað er með að fullbyggt fái húsið stærra kirkjuskip sem leggst upp að safnaðarheimilinu að sunnanverðu.
Byggingin hjúfrar sig inn í hraunbreiðuna og saman mynda bygging og landslag skjólsælt, vistlegt og bjóðandi umhverfi. Bygging og landslag renna saman þar sem lita- og efnisval byggingar spretta úr hrauninu. Byggingin myndar landslag og í hraunið myndast geometrísk form og garðrými sem tilheyra formmyndun byggingarinnar. Byggingin tekur þátt í annars konar samtali við hraunið með því að mynda skarpar andstæður.
Steinsteypa er megin byggingarefni safnaðarheimilisins og fær steypan notið sín sem yfirborðsefni bæði innan húss og utan. Langar steinsteyptar veggskífur og bitar ramma inn aðkomuleiðir og glugga fleti. Efniskennd og áferð steinsteypunnar er dregin fram og undirstrikuð annars vegar með samspili við formaða álklæðningu og hins vegar viðarklæðningu.
Byggingin er einangruð að utan og er veðrunarkápa með sjónsteypuáferð staðsteypt utan hluta hússins.
Verkfræðiráðgjafar: TÓV, Lumex, Lota, Efla, Blikksmiðurinn
Verktaki: SÞ verktakar
Eigandi/verkkaupi: Ástjarnarsókn
Staðsetning: Hafnarfjörður
Ný heilsulind og hótel sem rís vestan við fyrirliggjandi byggingar. Nýja heilsulindin tengir eldra lón við nýtt. Byggingin liggur djúpt í hrauninu sem leyfir hraunveggjunum að forma útlínur nýja lónsins og innveggi heilsulindarinnar. Í norðurenda rís nýr veitingastaður yfir allar byggingar um kring með útsýni yfir allt svæðið. Vestan við heilsulindina er svo 62 svíta lúxushótel sem er umlukið nýju lóni. Tvær álmur hótelsins koma saman í lobbíi sem tengir saman hótel og heilsulind auka eldri bygginga.
Í lobbí nýs hótels við Bláa lónið er einstakur veggur. Veggur þessi er einstakur fyrir margra hluta sakir. Var það alltaf vilji verkkaupa og hönnuða að gera eitthvað einstakt, og endurspeglaðist sá vilji í því að veggurinn var óskilgreindur í útboðsgögnum verksins, að öðru leyti en að hann átti að vera steinsteyptur. Hugmyndin var því frá upphafi að vinna að útfærslu veggsins með verktakanum sem hreppa myndi verkið.
Hönnunarútfærslan sem endað var á var mjög krefjandi í framkvæmd. Að endingu var það sjónsteyptur veggur með mynstri, bogadreginn, litaður, án steypuskila í 7,5 metra hámarkshæð. Þetta er allt í eðli sínu krefjandi upptalning, en það var einnig ákveðið að steypa vegginn án kónagata. Sem í eðli sínu þýðir engin binding á milli mótabyrða.
Lausnin sem notuð var til að framkalla mynstrið sem birtist á sýnilegu hlið veggsins var sú að kaupa að utan mottur sem mótin voru klædd með og reyndist sú lausn vel. Steypan var sérblönduð í samráði við steypuframleiðanda og verklag við niðurlögn sérútfært af verktaka. Það sem var mest krefjandi var sú ósk verkkaupa að hafa vegginn kónlausan. Hugsa þurfti því uppsláttinn sem einhliða mót beggja vegna frá. Lausnin sem var notuð var að reisa stálbita upp að mótum þar sem kónaraðir hefðu verið annars og stinga þeim bitum svo í sérsmíðaða stálskó sem gengu undir mótin og gáfu þeim viðspyrnu í botninn. Að ofan voru þeir svo spengdir á sama hátt. Stífað var í veggi og plötur eftir því sem aðstæður leyfðu.
Arkitektar: Basalt
Upplifunarhönnun: Design Group Italia
Innanhúss hönun: Basalt og Design Group Italia
Lýsingarhönnun: Liska
Verkfræðihönnun: EFLA
Eftirlit: Verkfræðistofa Suðurnesja
Árið 2017 voru vegamót Reykjanesbrautar og Krýsuvíkurvegar gerð mislæg. Framkvæmdin er hluti af tvöföldun Reykjanesbrautar á þessu umferðarþunga svæði, og hefur það markmið að bæta umferðarflæði og umferðaröryggi. Vegamótabrúin er steinsteypt, og rúmar 2 akreinar í hvora átt, bæði á Reykjanesbraut og Krýsuvíkurvegi.
Brúin er slakbent bogabrú í einu 30m hafi með stoðveggjum til endanna. Undir brúnni er upplifunin eins og verið væri í stórri hvelfingu. Stoðveggirnir eru bognir í plani og halla 30° út frá lóðréttu. Þannig myndast einnig hvelfing utan við brúna báðum megin, til samsvörunar við hraunið í umhve
rfinu.
Veghlið efsta hluta stoðveggjanna er formuð sem steypt vegrið. Sjónsteypa er í öllu yfirborði mannvirkisins.
Allir mótafletir undirganganna að undanskildum undirstöðum bogans eru hallandi og eða kúptir. Stærð mótaflata er 2000 m3, járnbending 90 tonn, og steypa 700 m3, þar af 500 m3 af sjálfútleggjandi steypu.
Verkfræðihönnun: EFLA hf
Arkitektar: Studio Granda
Landslagsarkitektar: Landslag
Framkvæmdaaðili: Loftorka, Suðurverk og Skrauta
Framkvæmdatími: 2017
Tekið í notkun í desember 2017
Sumarið 2018 gangsetti Landsvirkjun nýja vatnsaflsstöð, sem ber heitið Búrfellsstöð II. Stöðin var reist neðanjarðar, í Sámstaðaklifi, rúmum tveimur kílómetrum frá Búrfellsstöð sem hefur verið í rekstri í fimmtíu ár. Með hlýnun jarðar hefur innrennsli úr jöklum á Þjórsár- og Tungnársvæðinu aukist til muna og var svo komið að Búrfellsstöð náði ekki að nýta að fullu rennslið og runnu árlega framhjá stöðinni um 410 GWst af orku. Með tilkomu hinnar nýju stöðvar fæst bætt nýting á rennsli Þjórsár um svæðið, sem er í anda hlutverks Landsvirkjunar að hámarka nýtingu þeirra auðlinda sem fyrirtækinu er trúað fyrir.
Búrfellsstöð II var hönnuð sem neðanjarðarmannvirki og var nýtt það miðlunarlón og flutningskerfi sem fyrir var. Með því hélst röskun á umhverfi með nýjum sýnilegum mannvirkjum í lágmarki. Stöðin er staðsett 300 metra inn í Sámsstaðaklifi og er uppsett afl hennar 100 MW. Einn hverfill er í stöðinni en gert er ráð fyrir í hönnun að síðar verði hægt að stækka stöðina.
Stoðveggur við aðkomumunna
Aðkoma að stöðinni er um gangamunna í Sámstaðaklifi. Frá aðkomumunnanum er steyptur veggur beggja megin við. Veggurinn liggur út með munnanum austanverðum þar sem hæðin er meir en að vestanverðu nær veggurinn styttra út en við tekur landmótun þannig að landið opnar sig út frá munnanum. Stoðveggurinn tekur þannig á móti þeim mikla landhalla sem er við munnann og skermir sárið í berginu.
Val á vistvænni steypu
Í samráði við sérfræðinga úr framkvæmdaeftirliti Landsvirkjunar og hönnuði stöðvarinnar var ákveðið að reisa stoðvegginn við aðkomugangamunnann úr vistvænni steypu. Samið var við Nýsköpunarmiðstöð Íslands um að þróa og hanna vistvæna steypu sem hefði lægra kolefnisspor en hefðbundin steinsteypa. Var þessi veggur valinn fyrir það verkefni þar sem hann er áberandi veggur utandyra, sem mun með tímanum geta staðið sem rannsóknarverkefni við að meta hversu vel steypan reynist þola umhverfi og veðráttu.
Verkkaupi og eigandi: Landsvirkjun Framkvæmdarár: 2018
Hönnun byggingamannvirkja: Verkís
Arkitekt: VA arkitektar
Framkvæmdaaðili: Byggingarverktaki ÍAV Marti Búrfell
Framkvæmdaeftirlit: Mannvit
Hönnuður vistvænu steypu: Nýsköpunarmiðstöð Íslands
Framleiðandi steypu: BM Vallá
Steypumagn vistvænnar steypu: 195 m3
Guðlaug er steinsteypt mannvirki staðsett í brimvarnargarði Jaðarsbakka sunnan áhorfendastúku við Langasand. Guðlaug þjónar fjórþættu hlutverki sem birtist í þremur hæðum þess og tröppum. Þriðja hæðin næst áhorfendastúku er útsýnispallur, þar undir á annarri hæð er heit setlaug, sturtur og tæknirými. Á fyrstu hæð er grunn vaðlaug. Á milli hæðanna eru tröppur sem einnig mynda tengingu á milli bakkans og sandfjörunnar.
Meginform mannvirkisins er sporaskja með 3600 mm langás og 2300 mm skammás. Útsýnispallur efstu hæðar er sneið úr sporöskjunni en laugar þar fyrir neðan eru heilar sporöskjur Mannvirkið var steinsteypt í einingum að hluta til og í steypumót á staðnum. Almennt er yfirborð sjónsteypa úr mótum klæddum bandsöguðum lóðréttum tréborðum. Innri fletir í laugum eru steyptir í slétt krossviðarmót og sléttslípaðir. Mannvirkið er grundað með steyptum sökkli niður í burðarhæft jarðlag. Yfirborð steypu er almennt grófslípað, holufyllt og sílanborið.
Burðarvirki, lagnir og raflagnir: Mannvit
Sjóvörn: Vegagerðin
Framkvæmdaraðili: Ístak
Framkvæmd hófst í september árið 2017 og lauk í nóvember árið 2018. Mannvirkið var tekið í notkun formlega 8. desember 2018.
Steypuframleiðandi: Steypustöðin